Kargo (Yük) Eksiklik Surveyi, gemiyle taşınan yüklerin tahliye veya teslimat aşamasında eksik olup olmadığını tespit etmek için yapılan profesyonel bir denetim hizmetidir. Bu survey türü, taşımacılık sürecinin herhangi bir aşamasında meydana gelebilecek kayıpların, miktar düşüşlerinin veya yanlış teslimatların önüne geçmek amacıyla geliştirilmiştir. Yükün gemiye yüklenme anındaki veriler ile boşaltma anındaki verilerin kıyaslanması, miktar kayıtlarının doğrulanması ve olası uyuşmazlıkların objektif bir şekilde değerlendirilmesi kargo eksiklik surveyinin temelini oluşturur.

Kargo eksiklikleri taşımacılıkta ciddi ticari kayıplara yol açabileceğinden, özellikle dökme yükler, büyük tonajlı sevkiyatlar, çuvallı yükler, konteyner bazlı taşımalar ve yüksek değerli kargolar için bu survey kritik öneme sahiptir. Yükün miktarında meydana gelen en ufak bir azalma bile taraflar arasında anlaşmazlığa sebep olabilir. Bu nedenle, uluslararası standartlara uygun profesyonel bir survey hizmeti hem güven hem de doğruluk sağlar.

Kargo eksiklik surveyi, uzman bir surveyor tarafından planlı ve çok aşamalı şekilde gerçekleştirilir. Değerlendirme süreci hem gemide hem de sahada yürütülür ve tüm adımlar teknik ekipman ve belgelerle desteklenir.

1. Belgelerin İncelenmesi ve Operasyon Öncesi Hazırlık

Tahliye başlamadan önce aşağıdaki belgeler detaylı şekilde incelenir:

• Konşimento ve yükleme belgeleri

• Yükleme limanındaki miktar tespit raporları

• Stowage plan (istif planı)

• Draft Survey raporları (varsa)

• Paket, torba, konteyner veya palet sayım listeleri

Belgeler arasındaki tutarlılık kontrol edilir. Bu aşama, eksiklik tespitinin sağlıklı yapılabilmesi için kritik önem taşır.

2. Sahada Miktar ve Durum Kontrolü

Tahliye başladığında surveyor sahada aktif olarak yer alır ve her bir yük biriminin sayı, hacim ve ağırlığının uygun şekilde ölçüldüğünden emin olur.

Sürecin bu aşamasında şu kontroller yapılır:

• Yükün tahliye ediliş şekli

• Dökme yüklerde bunker yapışmaları veya zayiat olup olmadığı

• Paketli yüklerde eksik sayım veya yırtık ambalaj

• Konteynerlerde mühür-numarası kontrolü

• Tartım işlemlerinde kullanılan kantarların doğruluğu

• Yükün karışması, yanlış adrese yönlendirilmesi veya hasar nedeniyle miktar kaybı yaşanması

Her bir tespit fotoğraf, video ve teknik ölçümlerle belgelenir.

3. Hassas Ölçüm Yöntemleri ile Eksiklik Tespiti

Kargo türüne göre farklı ölçüm yöntemleri kullanılır:

• Dökme yüklerde: Draft Survey, bunker kalıntısı gözlemi, bunker yapışma oranı analizi

• Torbalı/çuvallı yüklerde: Adet sayımı, hasarlı torba içi kayıp tespiti

• Paketli yüklerde: Palet, koli ve paket karşılaştırmaları

• Konteyner yüklerinde: Brüt ağırlık kontrolü ve mühür tutarlılığı

Survey uzmanı, kaybın nedenini belirleyebilmek için yükün gemideki istif düzenini ve tahliye ekipmanlarının çalışma şeklini de inceler.

4. Sonuç Raporlaması

Tüm ölçüm ve analizler tamamlandığında detaylı bir Eksiklik Tespit Raporu hazırlanır. Raporda şu bilgiler yer alır:

• Eksiklik miktarı ve yüzde oranı

• Eksikliğin muhtemel nedeni

• Belgelerle ve ölçümlerle desteklenen teknik bulgular

• Operasyon sırasında görülen riskler ve uygunsuzluklar

• Talep eden tarafa yönelik çözüm önerileri

Bu rapor hem ticari uyuşmazlıkların çözümünde hem de sigorta başvurularında resmi belge niteliği taşır.

Kargo eksiklikleri, taşıma sürecinde hem gönderici hem alıcı hem de armatör için önemli ekonomik yük oluşturabilir. Eksiklik surveyi, bu riski ortadan kaldırarak taraflar arasında şeffaflık sağlar. Ayrıca düzenli eksiklik surveyi yaptırmak:

• Hatalı tahliye uygulamalarını ortaya çıkarır,

• Yük karışması ve miktar zayiatını engeller,

• Operasyon verimliliğini artırır,

• Tartım ve sayım hatalarını minimize eder,

• Gerektiğinde hukuki süreçlerde delil oluşturur.

Bu nedenle uluslararası taşımacılıkta eksiklik surveyi, profesyonel risk yönetiminin önemli bir parçasıdır.